Pierwotne niedobory odporności (PNO) to choroby zaburzające funkcjonowanie układu odpornościowego, prowadzące w konsekwencji do zwiększenia częstotliwości występowania i nawracania zakażeń układu oddechowego i innych narządów.
Pandemia SARS-CoV-2 była czasem wzmożonej ostrożności nie tylko dla pacjentów z PNO, ale całej populacji. Zaostrzenie wymagań sanitarnych i zasad bezpieczeństwa obowiązywało każdego. Z myślą o pacjentach z PNO sformułowano 12 reguł postępowania w czasie pandemii. Pamiętajmy jednak, że wraz z jej zakończeniem nie zniknęło ryzyko infekcji.
Reguły warto wprowadzić na stałe do codziennego życia.
PNO to grupa ponad 450 różnorodnych, rzadko występujących chorób układu odpornościowego. Przebieg choroby Covid-19 u osoby z PNO będzie zależeć od typu niedoboru odporności, wieku, przebytych chorób oraz sposobu ich leczenia. Jako przykład: pacjent dorosły w wieku 70 lat choruje na nowotwór układu krwiotwórczego i jest leczony lekami powodującymi wtórny niedobór odporności. Zatem u konkretnego pacjenta trzy czynniki ryzyka poważnego przebiegu Covid-19: wiek, nowotwór i leczenie pogarszające funkcjonowanie układu odpornościowego.
Stowarzyszenie na Rzecz Osób z PNO Immunoprotect opracowało 12 zasad postępowania dla pacjentów z PNO w przypadku zarażenia koronawirusem.
Zasady opracowano specjalnie dla osób z pierwotnymi niedoborami odporności. Ich celem jest przede wszystkim pomoc w przetrwaniu okresu szczególnego nasilenia zachorowań na Covid-19. Należy pamiętać, że wirus SARS-CoV-2 nie jest wyjątkiem. Wdrożenie zasad do codziennego życia pozwoli zmniejszyć częstotliwość występowania i nawracania różnych zakażeń układu oddechowego oraz innych narządów co może prowadzić do ryzyka rozwoju chorób nowotworowych.
12 zasad postępowania pacjentów z PNO w czasie pandemii SARS-CoV-2
Po zaobserwowaniu co najmniej dwóch z poniższych objawów lekarz powinien pilnie skierować pacjenta do specjalisty immunologa:
1. Staraj się zachować spokój i nie panikujPanika niczemu nie służy. Podążaj za wskazaniami lekarzy oraz władz.
2. Ogranicz do minimum aktywność zawodową i szkolnąPoproś o możliwość pracy zdalnej, weź urlop lub - jeśli się kwalifikujesz - poproś lekarza o zwolnienie z pracy.
3. Zrezygnuj z wszelkich aktywności towarzyskichW najbliższych tygodniach zaniechaj zarówno wyjść "na miasto", jak i zapraszania gości do siebie.
4. Bezwzględnie unikaj skupisk ludzkichZrezygnuj z podróży komunikacją miejską, uczestnictwa w obrzędach religijnych, zakupów, chodzenia na siłownię czy treningi.
5. Na dalszych trasach podróżuj tylko samochodemJeśli musisz pilnie udać się w podróż, skorzystaj z własnego samochodu i bezwzględnie unikaj obszarów, gdzie doszło do zachorowań.
6. Dbaj o higienę i często myj oraz dezynfekuj ręceMyj ręce i używaj środków dezynfekujących po powrocie do domu, przed posiłkiem, po kontakcie z innymi osobami.
7. Unikaj dotykania własnej twarzyPrzede wszystkim nie dotykaj oczu, uszu, ust i nosa - to miejsca, przez które wirus może łatwo trafić do Twojego organizmu.
8. Ogranicz gesty na powitanie i pożegnanieBezwzględnie nie podawaj ręki i nie wymieniaj pocałunków - zastąp je słowami i skinięciami głową.
9. Unikaj niepotrzebnych wizyt w poradniach i szpitalachJeśli potrzebujesz leków, zadzwoń do poradni i poproś o e-receptę, przesuń planowane wizyty u specjalistów, o ile nie są one pilne.
10. Zadbaj o edukację swoich domownikówPostaraj się, aby do powyższych zasad zastosowały się także osoby, z którymi mieszkasz - ze względu na to, że mogą być one dla Ciebie źródłem zakażenia.
11. Przyjmujesz przeciwciała?Immunoglobuliny nie chronią Cię przed koronawirusem (dlatego nie ma sensu zwiększanie ich dawki), ale przed innymi infekcjami - już tak.
12. Zadzwoń do poradni immunologicznej przed wizytąJeśli zbliża się Twój termin wizyty u immunologa, zadzwoń i zapytaj o aktualne warunki przyjęcia - sytuacja w szpitalach zmienia się dynamicznie.
Choć Covid-19 stał się niemal integralną częścią naszej rzeczywistości, a restrykcje epidemiologiczne w Polsce zostały zniesione, należy pamiętać, że ryzyko wystąpienia infekcji wciąż istnieje. Nie musi być to koronawirus. Szczególną ochronę należy zachować bez względu na statystyki dziennych zakażeń i panującą sytuację epidemiologiczną.