Wszystko o immunoglobulinach typu E (IgE)

Immunoglobuliny klasy E to jeden z rodzajów białek produkowanych przez układ odpornościowy. Ich podwyższone stężenie w badaniach może świadczyć o alergii, chorobach pasożytniczych lub innych. Jaką rolę w organizmie pełnią te przeciwciała? Kiedy warto je oznaczyć? Sprawdź.

Co to są immunoglobuliny typu E (IgE)?

Immunoglobulina klasy IgE jest rodzajem przeciwciała wytwarzanego przez ludzki organizm. Jest białkiem, które bierze udział w odpowiedzi humoralnej układu odpornościowego. Przeciwciała typu E aktywują się w momencie, kiedy do organizmu wniknie chorobotwórczy patogen lub wystąpi reakcja alergiczna. Uczestniczą one w obronie przed pasożytami, a także w nadwrażliwości typu I. [1]

Swoiste przeciwciała klasy IgE powstały w ludzkim organizmie w wyniku kontaktu z konkretnym alergenem, który brał udział w reakcji alergicznej lub podczas infekcji pasożytniczej. Przeciwciała IgE tzw. całkowite to natomiast wszystkie przeciwciała tej klasy, które znajdują się w ludzkim organizmie. Immunoglobuliny klasy IgE aktywują komórki tuczne (zaliczane do układu odporności wrodzonej, które uczestniczą w obronie organizmu przed patogenami oraz wykazują aktywność antynowotworową) i bazofile (składniki morfotyczne krwi, które powstają w szpiku kostnym i odpowiadają za zwalczanie pasożytów oraz wpływają na aktywność innych komórek układu białokrwinkowego w procesach zapalnych w organizmie). [1]

Jakie są związki między IgE a alergiami?

Immunoglobuliny klasy IgE pełnią ważną rolę w procesach alergicznych, a ocena ich stężenia w surowicy krwi ma duże znaczenie diagnostyczne. Przeciwciała IgE występują w nanogramowych ilościach, a ich stężenie nie przekracza 450 ng/ml. Mają one krótki okres półtrwania w krążeniu, ok.2-3 dni. [1]

W przebiegu alergii wytwarzane są przeciwciała, dlatego w badaniu IgE ich stężenie może być podwyższone. Podczas pierwszego kontaktu alergenu z organizmem ludzkim mogą nie pojawić się żadne niepokojące objawy. Wtedy dopiero podczas kolejnego kontaktu dochodzi do uwolnienia substancji, które zostały zmagazynowane w mastocytach i granulocytach i pojawienia się reakcji alergicznej. Może ona przebiegać na kilka sposobów. Nadwrażliwość typu I może objawiać się: [3]

• alergią wziewną (pyłki roślin, kurz, zarodniki grzybów, sierść zwierząt),
• alergią pokarmową (jaja, nabiał, ryby i owoce morza, truskawki, orzechy, niektóre zboża),
• alergią na leki (antybiotyki, środki kontrastujące, niektóre leki wziewne stosowane podczas zabiegów chirurgicznych),
• nadwrażliwością na jad owadów błonkoskrzydłych (osy, pszczoły, szerszenie). [3]

Podwyższone stężenie przeciwciał typu E nie zawsze świadczy o alergii, dlatego w takich sytuacjach konieczne jest rozszerzenie diagnostyki. Wysokie IgE mogą wskazywać na: [3]

• katar sienny,
• celiakię,
• astmę,
• choroby pasożytnicze,
• marskość wątroby,
• wyprysk kontaktowy,
• owsiki u dzieci,
• łysienie plackowate,
• zapalenie spojówek,
• chorobę niedokrwienną serca.

W diagnostyce tych chorób warto ustalić czynnik odpowiedzialny za powstawanie reakcji alergicznej. [3]

Jak przebiega badanie IgE i jak się do niego przygotować?

Oznaczenie stężenia immunoglobuliny klasy IgE jest ważne w diagnostyce chorób pasożytniczych, alergii i innych schorzeniach. Lekarz specjalista może skierować pacjenta na badanie, jeśli pojawiają się takie dolegliwości, jak: [2]

• zmiany na skórze (pokrzywka, wyprysk, zaczerwienienie, swędzenie),
• katar alergiczny,
• kichanie,
• duszności,
• biegunka,
• nawracające bóle brzucha.

W diagnostyce alergii badanie często jest łączone ze skórnymi testami alergicznymi.

Badanie stężenia immunoglobuliny E nie wymaga konkretnego przygotowania. Nie ma konieczności zgłaszania się na czczo. Warto przed badaniem wypić szklankę wody, co ułatwi pobieranie materiału. Badanie polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej, która następnie jest poddawana analizie w laboratorium. Wyniki badania nie powinny być interpretowane samodzielnie, dlatego po ich otrzymaniu konieczne jest zgłoszenie się do lekarza. [2]

Normy IgE zmieniają się wraz z wiekiem, gdzie najwyższe stężenie obejmuje dzieci w wieku 7-10 lat – ok. 300 IU/ml. U dorosłych prawidłowe stężenie przeciwciał klasy IgE powinno nie przekraczać 100  IU/ml. Te normy mogą się różnić w zależności od laboratorium, które wykonywało badanie. [2  ]

Bibliografia

1. J. Gołąb i in., Immunologia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2018.
2. P. Gajewski i in., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.
3. R. Pawliczak, Alergologia – kompendium, Termedia, Poznań 2018.

C-ANPROM/PL/IG/0364, 11.2024