22-29 kwietnia 2024
Sprawmy, aby szybka diagnoza i dostęp do zaawansowanych terapii stały się rzeczywistością, a nie były wyjątkiem.
W dniach 22-29 kwietnia 2024 r. na całym świecie obchodzony jest Światowy Tydzień Pierwotnych Niedoborów Odporności (PNO). Tegoroczna edycja poświęcona jest dostępowi do szybkiej diagnostyki i wysokiej jakości leczenia dla wszystkich pacjentów z Pierwotnymi Niedoborami Odporności, niezależnie od wieku i kraju, w którym żyją1.
Szybka diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia powinny stać się rzeczywistością, a nie być wyjątkiem. Wszędzie i dla każdego1.
W Polsce, podczas obchodów Światowego Tygodnia Pierwotnych Niedoborów Odporności, skupimy się na zwiększeniu świadomości społecznej - nie wszyscy bowiem wiedzą, że PNO mogą być zdiagnozowane w każdym wieku, na edukacji na temat objawów i prawidłowej diagnozy oraz skróceniu ścieżki diagnostycznej - zarówno w przypadku pacjentów pediatrycznych, jak i dorosłych2.
W wykryciu PNO na wczesnym etapie kluczowa jest rola lekarzy POZ oraz pediatrów - to oni - po przeprowadzeniu wywiadu i wykonaniu wstępnych badań diagnostycznych, pacjenta z podejrzeniem PNO kierują do immunologa.
Pierwotne niedobory odporności (PNO) stanowią bardzo liczną grupę zaburzeń spowodowanych niewłaściwym funkcjonowaniem niektórych elementów układu odpornościowego (głównie komórek i białek)2,3.
Skutkiem tego może być m.in. występowanie przewlekłych i/lub nawracających zakażeń układu oddechowego i innych narządów oraz zwiększone ryzyko rozwoju chorób autoimmunizacyjnych czy nowotworowych. PNO są zazwyczaj diagnozowane w wieku dziecięcym, choć zdarza się, że schorzenie zostaje rozpoznane dopiero u osób dorosłych2,3.
Szacuje się, że w Polsce na pierwotne niedobory odporności cierpi:2
ZADANIE LEKARZY WSZYSTKICH SPECJALIZACJI:
Świadomość, że Pierwotne Niedobory Odporności istnieją i mogą być zdiagnozowane w każdym wieku.
ZADANIE RODZICÓW I PACJENTÓW DOROSŁYCH:
Znajomość 10 objawów ostrzegawczych, po zaobserwowaniu których powinno się udać na wizytę do pediatry/lekarza rodzinnego.
ZADANIE PEDIATRÓW I LEKARZY PIERWSZEGO KONTAKTU:
Wstępne rozpoznanie PNO na podstawie wywiadu z pacjentem, badania fizykalnego i zlecenia badań laboratoryjnych z krwi: morfologii z rozmazem, proteinogramu,badania stężenia gammaglobulin IgG, IgM, IgA.
Jeżeli w badaniach laboratoryjnych stwierdzono bardzo istotne odchylenia od normy należy SKIEROWAĆ PACJENTA DO IMMUNOLOGA W CELU DALSZYCH BADAŃ SPECJALISTYCZNYCH.
Od kilku już lat, twarzą polskich obchodów Światowego Tygodnia Pierwotnych Niedoborów Odporności jest ambasadorka kampanii "Odpornością można się dzielić" - dziewięcioletnia Kaja. Na czas obchodów Kaja staje się honorową krajową Konsultantką do spraw Codziennego Życia z PNO. Swoim zaangażowaniem w zwiększanie świadomości społecznej PNO, pokazuje, że to funkcja nie tylko tytularna. Kaja to prawdziwa ekspertka, sami spójrzcie!
Wizerunek oraz dane osobowe Pacjentki zostały użyte za zgodą Opiekunów (którzy są w posiadaniu do nich praw), wyłącznie do celów kampanii.
Niniejszy materiał nie powinien być traktowany jak profesjonalna porada medyczna. W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt z lekarzem.
Materiał edukacyjny, skierowany do szerokiej publiczności, przygotowany i sponsorowany przez Takeda.
1. http://www.worldpiweek.org/our-2024-campaign/, dostęp: 04.2024;
2. https://www.pexps.pl/files/upload/files/201710-PEXPS-PNO-raport.pdf, dostęp: 04.2024;
3. Tangye SG et al., J Clin Immunol 42, 1473–1507 (2022);
4. Treści przygotowane w oparciu o wypowiedzi ekspertek klinicznych kampanii "O co cho z tym PNO" z 2023r.: dr hab. n. med. Sylwii Kołtan, prof. UMK, Konsultantki Krajowej w dziedzinie Immunologii Klinicznej oraz prof. dr. hab. n. med. Teresy Jackowskiej, Prezeski Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.